Nguy cơ mới với đồng RUB: bong bóng trên thị trường trái phiếu

vnba.ru – Theo thông tin được đăng tải trên chuyên trang kinh tế RBC mới đây, các nhà phân tích tài chính đã nhận thấy “bong bóng” trên thị trường trái phiếu. Theo đó, trong trường hợp giá dầu đi xuống, các nhà đầu tư có thể bắt đầu bán tháo trái phiếu, dẫn đến một đợt mất giá trầm trọng của đồng RUB.

Theo các chuyên gia kinh tế, cùng với đà giảm của lãi suất và nguy cơ của nền kinh tế Nga, lợi nhuận từ trái phiếu cũng giảm đáng kể từ đầu năm đến nay. Ngoài ra, quyết định hạ lãi suất cơ bản xuống 10,5%/năm của Ngân hàng Trung ương Nga tuần qua thêm một lần nữa đẩy lợi nhuận trái phiếu đi xuống. Hiện nay, lợi nhuận trái phiếu kỳ chính phủ kỳ hạn 15 năm thanh toán vào năm 2027 đã giảm xuống dưới 8,6%.

Nhận định về vấn đề này, ông Vladimir Bragin – Giám đốc phân tích thị trường tài chính và kinh tế vĩ mô của Alfa-Capital cho biết, lợi nhuận trái phiếu đã xuống thấp hơn lãi suất cơ bản từ lâu. Điều này cho thấy thị trường đang tiếp tục chờ đợi Ngân hàng Trung ương hạ lãi suất cơ bản. Bởi lẽ nếu lãi suất cơ bản không được hạ, thật khó để các nhà đầu tư tiếp tục mua trái phiếu chính phủ, thay vào đó họ sẽ gửi tiền vào các ngân hàng.

Trong khi đó, nhu cầu của các nhà đầu tư với trái phiếu có xu hướng nóng lên do lượng phát hành ngày càng giảm: theo số liệu từ Cbonds, trong tháng Năm vừa qua, lượng trái phiếu phát hành lần đầu giảm 3 lần so với tháng Tư, xuống 108,5 tỷ RUB. Trong đó, lượng trái phiếu chính phủ được phát hành cũng giảm mạnh: từ 109 tỷ RUB trong tháng Ba, xuống 100 tỷ RUB trong tháng Tư và 69 tỷ RUB vào tháng Năm.

Bong bóng trên thị trường trái phiếu

Quan sát thị trường trái phiếu, nhiều chuyên gia tài chính cho rằng, “bong bóng” đã xuất hiện. Cụ thể, ông Denis Poryvai – chuyên gia của Raiffaisenbank nhận định, nguyên nhân xuất hiện “bong bóng” là do chính sách của Bộ Tài chính muốn bù đắp thâm hụt ngân sách thông qua sử dụng Quỹ dự trữ chứ không phải từ các khoản vay huy động trên thị trường trong nước.

Trong khi đó, ông Renat Malin – Trưởng phòng quản lý cổ phiếu có lãi suất cố định của CapitalЪ cho rằng: “Các ngân hàng lớn tiếp cận được với nguồn tiền “rẻ”. Các nguồn tiền này sau đó được đổ vào thị trường tài chính, thay đổi lãi suất là làm nóng thị trường”.

Về phần mình, ông Alexei Golubovich – Giám đốc điều hành Arbat Capital cho rằng, bong bóng được hình thành trên thị trường trái phiếu liên quan đến chính sách của Ngân hàng Trung ương: rót tiền cho các ngân hàng thông qua REPO cổ phiếu nhằm mục đích thúc đẩy phát hành các dạng giấy tờ có giá có tính thanh khoản cao hơn, ít rủi ro hơn (ví dụ như trái phiếu).

Nguy cơ đến từ giá dầu

Bong bóng trên thị trường trái phiếu sẽ vỡ khi nguy cơ lớn nhất là giá dầu giảm mạnh. Khi đó, các nhà đầu tư sẽ bắt đầu bán tháo trái phiếu để lấy tiền đổ vào thị trường tiền tệ. Đây là kịch bản được các nhà phân tích tài chính cảnh báo.

Theo ông Golubovich, gánh chịu hậu quả nặng nề nhất sẽ là các ngân hàng, bởi lẽ khi đó giá trái phiếu đi xuống sẽ kéo theo khả năng thanh khoản giảm sút. Ngoài ra, kịch bản này có thể kéo theo đồng RUB mất giá mạnh, người dân và cả khu vực kinh tế sản xuất chịu thiệt hại, như những gì đã xảy ra năm 2009 và giai đoạn 2014-2015.

Trong khi đó, ông Mikhail Dibuna – chuyên gia kinh tế của BNP Paribas phụ trách khu vực Đông Âu nhận định, giá dầu giảm hoặc việc FED tăng lãi suất có thể sẽ khiến cho lợi nhuận từ trái phiếu bằng đồng EUR tăng lên và làm suy yếu đồng RUB.

Theo quan điểm của các nhà phân tích, kịch bản trên có thể tránh được và thị trường trái phiếu có thể dần ổn định khi Ngân hàng Trung ương Nga tiếp tục hạ lãi suất cơ bản. Bởi lẽ điều này sẽ giúp thúc đẩy vay tín dụng và các doanh nghiệp sẽ tăng cường phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Khi đó, dư thừa thanh khoản trong hệ thống ngân hàng sẽ giảm và thị trường sẽ dần đi vào ổn định./.