Truyền thông Nga bình luận về phán quyết của PCA

Hoạt động xây dựng trái phép của Trung Quốc trên đá Xu-bi, quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.

Theo bài viết, PCA đã đưa ra quyết định cuối cùng về đơn kiện của Philippines phản đối Trung Quốc liên quan những tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông. Theo phán quyết này, Trung Quốc không thể tuyên bố đặc quyền kinh tế tại khu vực quần đảo Trường Sa và không có “quyền lịch sử” đối với vùng lãnh thổ tranh chấp. Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố không công nhận phán quyết của Toà án. Về phần mình, Philippines kêu gọi “kiềm chế” ở Biển Đông.

Trong nhiều thập kỷ qua, Trung Quốc đã có tranh chấp chủ quyền một số đảo ở Biển Đông, vùng lãnh thổ ngoài khơi có trữ lượng dầu khí đáng kể, với nhiều quốc gia trong khu vực như Philippines, Brunei, Việt Nam và Malaysia. Đó chính là các quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa và bãi cạn Scarborough.

Vào cuối năm 2013, Trung Quốc còn tiến hành xây dựng và bồi đắp các hòn đảo nhân tạo, cũng như nhiều cơ sở vật chất trong vùng biển tranh chấp ở Biển Đông. Mỹ cáo buộc Trung Quốc đang quân sự hoá Biển Đông. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, những động thái này cho thấy Trung Quốc đang nỗ lực giành quyền kiểm soát khu vực tiếp giáp chiến lược quan trọng với eo biển Malacca, bởi hiện đang có khoảng 60% giao dịch thương mại của Trung Quốc và có tới 80% nhập khẩu than của Trung Quốc đi qua con đường này.

Hồi tháng 1/2013, Philippines đã đệ đơn kiện lên Toà án Trọng tài ở La Haye đề nghị giải quyết các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông. Chính phủ Trung Quốc ngay từ đầu đã từ chối tham gia tố tụng với lý do một tuyên bố đơn phương là bất hợp pháp và toà án không có thẩm quyền xét xử vấn đề này vì nó liên quan đến tranh chấp lãnh thổ. Về phần mình, đại diện Philippines nói rằng nước này đã nhiều lần nỗ lực giải quyết tranh chấp với Trung Quốc thông qua đàm phán song phương nhưng đều thất bại, buộc họ phải kêu gọi sự giúp đỡ của Toà Trọng tài. Đến tháng 10/2015 thì PCA thông qua quyết định rằng họ hoàn toàn có thẩm quyền xét xử vụ án.